H.G. H en K.

Hier moesten de ontvangers van deze ansichtkaart het mee doen. ‘Wij komen vrijdag naar huis. Ook de groeten van A. en J.’ Het lijkt een geheime boodschap van iemand die zich niet bekend wil maken, maar het is gewoonweg woekeren met de ruimte.

De oudste ansichtkaart in de collectie van het Stadsarchief stamt uit 1892. Voor die tijd worden er ook al wel kaarten verstuurd, maar in 1892 krijgen uitgeverijen de vrije hand om ze te bedrukken. Dat levert een hausse aan prentbriefkaarten op, zeker omdat in die periode ook het toerisme aan populariteit wint. Vooral mensen met een dikke portemonnee kunnen op reis, hoewel de sociale wetgeving ervoor zorgt dat een vrije dag geleidelijk aan ook voor arbeiders binnen bereik komt.

Arie Willem Segboer (1871-1940) heeft dat snel in de gaten. Hij werkt vanaf zijn zeventiende bij de Delftse boekhandel en uitgeverij Waltman. Aan het eind van de negentiende eeuw heeft hij zijn eigen boekhandel aan de Oude Kerkstraat en rond de eeuwwisseling is hij directeur-eigenaar van A.W. Segboer’s Uitgeversmaatschappij in Den Haag. Segboer ziet nog meer mogelijkheden met goedkoop drukwerk en start met de exploitatie van kiosken in wachtlokalen van de HTM. Het levert hem een tweede bedrijf op: de Haagsche Kioskenonderneming. In de tientallen kiosken die hij bezit, ligt uiteraard het door hem vervaardigde drukwerk én verkoopt hij zijn prachtige ansichtkaarten.

Dat deze kaarten tot de vroegste uit de collectie van Segboer behoren, is te zien aan de vormgeving. De foto’s en de kleurrijke versiering zijn niet tijdsgebonden, maar de kleine open ruimte voorop de kaart is dat wel. Tot 1905 is de hele achterkant van de kaart namelijk bestemd voor het adres. Daarna wordt de ruimte in tweeën gedeeld en is er plek om iets aan de thuisblijvers te schrijven. Dan kunnen toeristen gewoon de ‘hartelijke groeten’ doen en hoeven de ontvangers niet meer te raden naar de namen achter de initialen van H. en K., en A. en J.