Wonen van de wieg tot het graf – Stadsarchief Delft
Verslag van de studiereis over bejaardenhuisvesting in Denemarken, 1952 (Archief 546, inv.nr 161)

Verslag van de studiereis over bejaardenhuisvesting in Denemarken, 1952 (Archief 546, inv.nr 161)

Interieur bejaardenwoning in Die Delfgaauwse Weye, z.j., foto Tiemen van der Reijken. (TMS 67854)

Interieur bejaardenwoning in Die Delfgaauwse Weye, z.j., foto Tiemen van der Reijken. (TMS 67854)

13 mei 2023:

Wonen van de wieg tot het graf

Het is in de jaren ’50 nieuw en gedurfd: woningen bouwen voor ouderen. Algemene Woningbouwvereniging Volkshuisvesting zoekt contact met S.J. van Embden, stedenbouwkundig adviseur van Delft. Hij is meteen enthousiast en reist in 1952 met het bestuur en een delegatie architecten naar Denemarken, waar al specifieke bejaardenhuisvesting bestaat.

De bevindingen zijn gematigd positief. ‘De woninkjes in de Deense flats zijn beknopt, doch niet te klein.’ De indeling valt wat tegen en ook het ontbreken van een lift levert een minpuntje op. Het grootste bezwaar is echter wel ‘de concentratie van zeer veel oude lieden in één complex’. Een flat vol met ouderen past niet in het idealistische plaatje van de woningbouwvereniging. Het gaat om arbeiders; je moet voorkomen ‘dat ze na een actief leven plotseling gaan vegeteren’. Er zouden gemeenschapsruimtes moeten komen, zoals een bibliotheek, een winkel en een knutselruimte. Maar hoe dit te financieren? Er bestaat nog geen AOW, ouderen hebben nauwelijks iets te besteden.

Van Embden werkt het idee verder uit en komt met een compleet nieuw plan: het samenvoegen van verschillende levensfasen in één wijk. Dat is goed voor de leefbaarheid, en ook nog eens gunstig voor de exploitatie. In 1955 gaat de eerste de paal de grond in voor Die Delfgaauwse Weye, een modelwijk met bijna 300 woningen. Gezinnen kunnen terecht in portiekwoningen, oudere echtparen in aanleunwoningen en alleenstaande ouderen in een torenflat. Die flat biedt plek aan alle generaties met onder meer een kleuterschool, een wijkzaal, woningen voor alleenstaanden en – waar het allemaal om begonnen was – een bejaardentehuis. Een rijtje winkels zorgt ervoor dat mensen de wijk niet meer uit hoeven. Dat dit wel heel letterlijk wordt opgevat blijkt uit het ook nog geplande mortuarium in de kelders van de torenflat: met recht een woonwijk van de wieg tot het graf.

Inloggen