Een goede investering

In 1829 lenen 45 Delftenaren elk 200 gulden uit voor een nog op te richten ‘negotiatie’. Zij zien kansen voor deze onderneming.

Sterker nog. Als er twee jaar later nog eens 9000 gulden nodig is, tast een deel van hen weer in de buidel. Waar leggen zij hun geld zo grif voor in?

De elite van Delft heeft het zwaar aan het begin van de negentiende eeuw. De stad heeft weinig financiële armslag, waardoor lokale voorzieningen niet snel van de grond komen. Een concertzaal, een ruimte voor lezingen of een theater bezit Delft bijvoorbeeld niet. Dat is spijtig voor de notabele Delftenaren, maar ook slecht voor de aanwas van nieuwe rijke inwoners.

Het college van burgemeester en wethouders stelt in 1829 voor een cultureel centrum te laten bouwen op de door militairen verlaten Stadsdoelen, nu het Doelenplein. Daar is 18.000 gulden voor nodig. De gemeenteraad gaat akkoord als inwoners de helft van de kosten voor hun rekening nemen. De aandelen voor deze ‘negotiatie’ gaan als warme broodjes over de toonbank. Bijna alle gemeenteraadsleden betalen op persoonlijke titel mee. In 1831 kunnen zij zich laven aan het muzikale inwijdingsfeest van de Stadsdoelen, een schouwburg met alles erop en eraan. Die laatste extra’s vragen nog wel aanvullende financiering, maar zoals gezegd, ook dat geld komt snel over de brug.

De publiek-private samenwerking verloopt voorspoedig, de investeerders hebben de juiste gok genomen. Zij dragen het goedlopende theater in 1857 over aan de gemeente. Daardoor belandt het complete archief na verloop van tijd in het Stadsarchief, overigens nadat het theater als gemeentelijke instelling financieel nog vele pieken en dalen [https://www.stadsarchiefdelft.nl/delft365/95-meter-protest] trotseert. De intekenaars zijn ook op het juiste moment weer uit het project gestapt.

Uitgave aandelen oprichting Stadsdoelen, 8-8-1829 (Archief 126, inv.nr 26)