Akte waarbij Willem III aan Cornelis Tromp het opperbevel over de vloot verleent in geval van afwezigheid of overlijden van Michiel de Ruyter, 7 mei 1673 (Archief 845, inv.nr 21)
Biografie van Maarten en Cornelis Tromp, in 2001 gepubliceerd door Ronald Prud’Homme van Reine (Bibliotheek 53 C 45)
4 juli 2023:
Keesje Tromp
Dat hij altijd ‘Keesje’ wordt genoemd, zal Cornelis Maartensz Tromp pijn doen. Zijn vader is een gevierde zeeheld en zijn eigen pretenties liegen er ook niet om. Jan Luyken maakt nog wel een prent van Tromps zogenaamde ‘lijkstatie’, de tocht van zijn huis aan de Keizersgracht in Amsterdam naar de schuit waarmee zijn lijk naar Delft wordt vervoerd.
Maar daar wordt Cornelis in stilte bijgezet in het familiegraf. Voor hem geen staatsbegrafenis of praalgraf zoals voor zijn vader. Waar is het misgegaan?
De carrière van Cornelis lijkt voorspoedig te verlopen. In 1645, op zijn zestiende, wordt hij luitenant bij de Admiraliteit van Amsterdam en twintig jaar later is hij luitenant-admiraal, dezelfde rang die zijn vader ooit heeft bekleed. En dat terwijl Cornelis bekendstaat als drankorgel en ruzieschopper. Aan zijn successen zijn zijn promoties ook al niet te danken, want pas in 1666 weet hij voor het eerst een overwinning te behalen – en die betekent meteen zijn ondergang. Tijdens de Tweedaagse Zeeslag, onder opperbevel van Michiel de Ruyter, verslaat hij de achterhoede van de Engelse vloot. Maar bij het najagen van vijandelijke schepen raakt hij zo ver van de hoofdmacht, dat hij die niet kan bijstaan en de slag alsnog verloren gaat. Tromp wordt op non-actief gesteld en blijft jarenlang aan wal. Materieel heeft hij niets te klagen, mede door zijn huwelijk met de schatrijke Margaretha van Raephorst, maar wat zal hij zich vervelen.
In 1673 verzoent Tromp zich op aandringen van stadhouder Willem III met De Ruyter, onder voorwaarde dat hij na diens dood opperbevelhebber zal worden. Hij vecht weer mee in zeeslagen voor de Republiek, maar treedt in 1675 in dienst van de Deense koning. Als De Ruyter in 1678 sneuvelt, keerde Tromp terug om eindelijk te worden benoemd tot luitenant-admiraal-generaal. Hij krijgt zijn zin, maar niemand ztt te wachten op zo’n grofgebekte lastpak aan het roer. Hij slijt zijn dagen aan wal en eindigt als drinkebroer.
Veel nagelaten papieren van Cornelis en andere Trompen berusten in het Stadsarchief. Dat is te danken aan de nazaten van zijn jongere broer Harper. Die is jurist en maakt carrière in het Delftse stadsbestuur. Zijn dochter Sara trouwt met Gaspar van Kinschot, pensionaris van Delft. De familie Van Kinschot brengt haar archief onder in het Stadsarchief, inclusief de door haar bijeengebrachte collectie Tromp.