De stichteres van Delft – Stadsarchief Delft
De twee zegels van Rikarde van Holland (TMS 73950 en 73949)

De twee zegels van Rikarde van Holland (TMS 73950 en 73949)

27 mei 2024:

De stichteres van Delft

Jonkvrouw Rikarde van Holland wordt wel beschouwd als de stichteres van Delft. Volgens achttiende-eeuwse tekeningen in het Stadsarchief zijn twee verschillende zegels van haar bekend. Op een rond zegel is zij afgebeeld als adellijke dame te paard, op een spitsovaal exemplaar als non. Hoe zit dat?De stadsrechtoorkonde van 15 april 1246 werd door graaf Willem II uitgevaardigd in het huis van zijn tante Rikarde te Delft. Rikarde was ongehuwd en mocht de grafelijke domeinen in Delft en omgeving exploiteren om in haar onderhoud te voorzien. De aan de burgers verleende privileges maakten de groei en bloei van de stad mogelijk. Hier had Rikarde zelf natuurlijk ook baat bij, want zij mocht meer inkomsten verwachten.

Misschien wel daardoor kon zij de stedelijke samenleving nog een extra impuls geven. Zo was zij waarschijnlijk de stichteres van het hospitaal, het latere Oude Gasthuis aan de Koornmarkt. En net ten zuiden van de stad, tussen de Schie en de Rotterdamseweg, stichtte zij in 1251 een klooster voor adellijke vrouwen. Zijn noemde het Koningsveld, ter ere van haar neef graaf Willem. Die was in 1248 namelijk gekroond tot Rooms-Koning, de beoogde opvolger van de keizer van het Duitse Rijk. Politieke verwikkelingen verhinderden echter dat Willem werkelijk keizer werd.

Volgens een middeleeuwse kroniek verruilde Rikarde tegen het einde van haar leven de wereld voor het klooster en trad zij in bij de nonnen van Koningsveld. Dat kan kloppen met andere berichten dat zij hier in 1262 of 1263 is overleden en begraven. De intrede in het klooster zal het moment zijn geweest waarop zij een nieuw zegel in gebruik nam, dat haar nieuwe waardigheid weerspiegelde.

Inloggen